“ඇඳන් 5කට නිවසක් හුවමාරු කිරීම සලකමු. මෙම නිෂ්පාදන සමාන වර්ගයේ නොවේ.ඒවාට වෙනස් ලක්ෂණ මෙන්ම වෙනස් භාවිතයන් ඇත.එසේනම් ඒවා සමාන ලෙස හුවමාරු කරන්නේ කෙසේද?ඒවා සැබෑවටම සමානද?හුවමාරුව විසින් ඒවා සමාන ලෙස හඟවනු ලැබුවත් ඒවා සැබවට සමාන නොවේ.එම සමාන ලෙස විද්‍යමානවීම සාවද්‍යය.මිනිස්සු සරලව අසමාන දේ හුවමාරුවට තීරණය කරති.”
කෙසේ වුවත් අවසානයේ ඇරිස්ටොටල්, පාරිභෝගික භාණ්ඩ අතර සැබෑ සමානකමක් නොපැවතිය හැකි බවට තීරණය කරනූ ලැබූවේය. කිසිදු වස්තු යුගලක් සමාන නොවන බවට ඔහු තර්ක කළේය. නිගමනය දෝෂ සහිත වුවත් අඩුම තරමේ ඔහු හුවමාරුවෙහි සමානකම පිලිබඳ ප්‍රශ්නාර්ථයක එල්බ සිටියේය. මෙය, හුවමාරුව සමානකමෙහි නෛසර්ගික මූලධර්මයක් නිරූපණය කිරීමට ඇති ඉඩකඩ සලකාබැලීම පවා ප්‍රතික්ෂේප කළ සමකාලීන ආර්ථික විශේෂඥයන් අතරින් ඇරිස්ටෝටල් ඔසවා තබනු ලැබූවේය.
මිලෙහි පදනම වෙනත් දෙයක් බව, ඉල්ලුම හා සැපයුම අතර සමබරතාවය විසින් පෙන්නුම් කරන විට එය(හුවමාරුව) හුදෙක් පාරිභෝගික භාණ්ඩයේ මිලම පමණක් නොවන බවක් පෙනේ. වස්තූන් දෙකක් සමාන නොවේ යන ඇරිස්ටොටල්ගේ මතය අප පිලිගන්නේ නම් - එය එසේ වුවහොත් අපි කුමකට ඒවා හුවමාරු කරන්නේද? ගැටළුවකි. ලාක්ෂණිකව වෙනස්, භෞතිකව වෙනස් මෙම ද්‍රව්‍ය පිහිටුවාගත් අනුපාතයක් යටතේ හුවමාරු කරන්නේ කෙසේද?
උදාහරණයක් ලෙස දඩයක්කරුවන් දෙදෙනෙක් සතු මුවෙක් හා බීවරයෙක් සලකමු. මුවෙක් ඇල්ලීමට දවසක්ද, බීවරයෙකු ඇල්ලීමට දවස් 7ක්ද ගත වේ යැයි සලකන්න. දඩයක්කරුවන් දෙදෙන තම තම දඩයමෙහි සමසේ දක්ෂයෝ නම්, බීවරයෙකු මුවෙකුට සමාන කිරීම අසාධාරණ ලෙස පෙනේ. දින හතක කම්කරු ශ්‍රමයක නිෂ්පාදනයක් දිනයක නිෂ්පාදනයකට වෙළඳාම් කරන්නේ කෙසේද?
මෙවැනි හුවමාරුවක් කළ හැකිය. කුමකින් එය වළක්වාලයිද? නොදැනුවත්කම හෝ අභිමතය පරිදි නිෂ්පාදකයෙකුට මෙවැන්නක් කළහැකිය. නමුත් කාරණය වෙනස් වන්නේ විධිමත් පාරිභෝගික භාණ්ඩ හුවමාරුව, එනම් ධනවාදයේදීය. මෙහිදී භාණ්ඩ හුවමාරුව යාමනය කරනූ ලබන්නේ කම්කරු ශ්‍රමය යෙදෙන කාලය විසිනි. පාරිභෝගික භාණ්ඩ සම්පූර්ණයෙන් වෙනස් විය හැකිය. එහෙත් ඒවායේ සමානත්වයක් පවතී: එය නිපදවීමෙහි හෝ හිමිකර ගැනීමෙහි ලා මානව පරිශ්‍රමයක් අවශ්ය වී ඇත. හුවමාරුවේ පදනම මෙහිදී සැපයේ. මේ පදනම මත මුවන් හත් දෙනෙක්. එක් බීවරයෙකුට සමාන වේ. එනම් ඒ එක එකක් සමාන කම්කරු ශ්‍රම ධාරිතාවක් දරයි. මෙය ප්‍රශ්නයක් පැන නංවයි.: නිෂ්පාදනය කම්කරු ශ්‍රමය නිරූපණය කරයි යැයි කීමේ තේරුම කුමක්ද?
තේරුම මෙයයි: නිෂ්පාදනයට බොහෝ කම්කරු ශ්‍රමය වැයවේ. නිෂ්පාදනයේදී පෙර පැවති ද්‍රව්‍යමය වස්තු වෙනස් වේ. වස්තුවේ ස්වභාවය ඒ මත යෙදෙන කම්කරු ශ්‍රමය මත වෙනස් වේ. මේ අනුව කම්කරුවා මෙයට මුළුමනින් බලපා ඇත. එය ද්‍රව්‍යමය දෙයක් නිරූපණය කරයි.
වැඩය ආරම්භ වීමට මත්තෙන් වස්තුවකට ස්වභාවයෙන් ලැබුණු තත්වයක් ඇත. කම්කරු ශ්‍රමය එයට ඇතුලත් කර එම තත්වය වෙනස් කරයි.මේ අයුරින් කම්කරු ශ්‍රමය මෙහෙයවිම බලාපොරොත්තුවේ. එය වස්තුව තුළට ගමන් කරයි.
-ප්‍රගාමී ව්‍යාපාරය
